Παράνομες υιοθεσίες με ένα απλό τηλεφώνημα – Πώς δρούσε το κύκλωμα
Ως ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καλά οργανωμένα κυκλώματα παράνομων υιοθεσιών και εμπορίας ωαρίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χαρακτηρίζει η Αστυνομία τη σπείρα που εξαρθρώθηκε στη Θεσσαλονίκη με τη σύλληψη 12 ατόμων, φερόμενων ως μελών της.
Την ίδια στιγμή σοκάρουν οι λεπτομέρειες που βλέπουν το «φως» της δημοσιότητας μέσα από τις καταθέσεις θετών γονιών.
Πώς δρούσε το κύκλωμα
Αρχικά είχαν να λύσουν μια παρεξήγηση. Στις 15 Μαΐου 2019 δύο φερόμενα μέλη κυκλώματος παράνομων υιοθεσιών προσπαθούσαν να βρουν διαθέσιμο βρέφος προς πώληση. Ως υποψήφια δότρια προτάθηκε από τη διαμεσολαβήτρια σε μια γιατρό της Θεσσαλονίκης η 39χρονη Βουλγάρα Τ.Τ. Δεν ήταν σίγουρο, όμως, ότι θα την επέλεγαν. Προβλημάτιζε η προχωρημένη ηλικία της, η πιθανότητα να κυοφορούσε κορίτσι και η πληροφορία ότι αυτή θα ήταν η δέκατη γέννα της. Το άτεκνο ζευγάρι των Ελλήνων προσδοκούσε ότι θα έπαιρνε ένα υγιέστατο αγοράκι.
Αφού ξεκαθαρίστηκε ότι η Τ.Τ. όντως ήταν έγκυος σε αγόρι και ότι αυτό θα ήταν το τρίτο της παιδί, δόθηκε το πράσινο φως για να προχωρήσει η διαδικασία. Στις 24 Μαΐου υποβλήθηκε σε υπέρηχο στην Ελλάδα. Ακολούθησε μια αλληλουχία τηλεφωνημάτων μεταξύ των εμπλεκομένων στην υπόθεση, ώσπου την 1η Ιουνίου η 39χρονη γέννησε με καισαρική τομή στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου» της Θεσσαλονίκης. Η συμφωνία όμως μεταξύ των δύο πλευρών δεν έμελλε να ολοκληρωθεί.
Άτομα από την πλευρά του άτεκνου ζευγαριού αποφάσισαν να επισκεφθούν την Τ.Τ. και το νεογνό στο νοσοκομείο χωρίς να προειδοποιήσουν το κύκλωμα και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι το αγοράκι βρίσκεται σε θερμοκοιτίδα. Λίγες ημέρες αργότερα το νεογέννητο δεν πήρε εξιτήριο, καθώς είχε μια φλεγμονή και ακολουθούσε ειδική θεραπεία. Τα μέλη του κυκλώματος φέρονται να πίεζαν την 39χρονη να υπογράψει και να πάρει το μωρό με δική της ευθύνη για να ολοκληρωθεί η αναδοχή. Το ζευγάρι των Ελλήνων υποψιαζόταν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Συγγενής τους επισκέφθηκε ξανά το νεογέννητο, μαζί με τη βιολογική μητέρα, παριστάνοντας τη διερμηνέα βουλγαρικών. Το ενδεχόμενο να αντιμετωπίζει το αγοράκι προβλήματα υγείας τρόμαξε τους ανάδοχους γονείς. Το ίδιο βράδυ με ένα τηλεφώνημά τους ακύρωσαν την παράνομη υιοθεσία.
Τα μέλη του κυκλώματος όμως δεν πτοήθηκαν. Εμπλεκόμενη στην υπόθεση κάλεσε άμεσα άλλη υποψήφια γονέα. Της είπε ότι έχει διαθέσιμο παιδί και ότι μπορεί να προχωρήσει σε συμβολαιογραφική πράξη υιοθεσίας ακόμη και την επόμενη ημέρα. Απροετοίμαστοι για αυτή την είδηση οι νέοι γονείς είπαν ότι μπορούν άμεσα να διαθέσουν 2.000 ευρώ, τις υπόλοιπες δόσεις του συνολικού τιμήματος θα τις έβρισκαν στην πορεία.
Οι συλλήψεις
Αυτή είναι μία από τις δεκάδες ιστορίες παράνομων υιοθεσιών που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα έπειτα από συστηματική, πολύμηνη έρευνα της Δίωξης Οργανωμένου Εγκλήματος της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης με την κωδική ονομασία «Λητώ». Την περασμένη Δευτέρα συνελήφθησαν 12 άτομα, ανάμεσά τους ένας δικηγόρος, μία μαιευτήρας- γυναικολόγος και διαμεσολαβητές. Οι κατηγορίες αφορούν 22 παράνομες υιοθεσίες και τέσσερις απόπειρες, καθώς και περιστατικά εμπορίου ωαρίων σε κέντρα ιατρικής υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Η ιστορία της Τ.Τ. που παρουσιάζει η «Καθημερινή», όπως προκύπτει από τη δικογραφία και τις παρακολουθήσεις τηλεφωνικών συνδιαλέξεων από την Αστυνομία, δείχνει πόσο εμπορευματοποιημένη ήταν η διαδικασία της υιοθεσίας από τα μέλη του κυκλώματος. Οπως φαίνεται η δικτύωσή τους και η ζήτηση ήταν τέτοια, που μόλις υπήρχε διαθέσιμο βρέφος θα μπορούσε να βρεθεί άμεσα και κάποιο υποψήφιο ζευγάρι, ακόμη κι αν χρειαζόταν ένα επιπλέον τηλεφώνημα.
Μέχρι και 28.000 ευρώ η αναδοχή
Τα χρήματα που φέρονται να ζητούσαν οι εμπλεκόμενοι στις παράνομες υιοθεσίες δεν φαίνεται να διαφέρουν από τα ποσά που συνήθως αλλάζουν χέρια σε παρόμοιες υποθέσεις. Τα άτεκνα ζευγάρια μπορεί να πλήρωναν σε δόσεις από 10.000 έως και 28.000 ευρώ, σύμφωνα με την «Καθημερινή».
Σε μία από τις περιπτώσεις που εξέτασαν οι Αρχές, φαίνεται ότι η πρώτη δόση δόθηκε από τους ανάδοχους γονείς μόλις έβαλαν την πρώτη υπογραφή, ενώ τα υπόλοιπα χρήματα θα τα κατέθεταν στην πορεία όταν θα ακολουθούσαν και άλλες υπογραφές για να ολοκληρωθεί και επίσημα η διαδικασία της υιοθεσίας.
Μέρος αυτών των χρημάτων μοιραζόταν μεταξύ των μεσολαβητών και των βιολογικών μητέρων. Στη δικογραφία γίνονται αναφορές και σε τμηματικές αποστολές ποσών στο εξωτερικό για την κάλυψη αναγκών που προέκυπταν κατά τη διάρκεια της κύησης ή για τα έξοδα μεταφοράς κάποιας ετοιμόγεννης στην Ελλάδα.
Οι γυναίκες που δέχονταν να δώσουν τα παιδιά τους προς υιοθεσία για κάποιο οικονομικό αντάλλαγμα ήταν συνήθως εκδιδόμενες στη Θεσσαλονίκη.
Αυτός ήταν και ο στόχος άλλου κυκλώματος που εξαρθρώθηκε τον περασμένο Μάιο στην Αλεξανδρούπολη. Όπως είχαν διαπιστώσει τότε οι αστυνομικές Αρχές, οι γυναίκες που παρέδιδαν τα νεογέννητα παιδιά τους ήταν συχνά ιερόδουλες και οι διαμεσολαβητές εκμεταλλεύονταν την ανέχεια και την ευάλωτη θέση τους.
Τον Φεβρουάριο του 2019, σε άλλη υπόθεση, είχε συλληφθεί 38χρονη υπήκοος Βουλγαρίας η οποία φέρεται να δρούσε ως μεσίτρια σε αντίστοιχες συναλλαγές. Εις βάρος της εκκρεμούσε και ένταλμα σύλληψης στην Ηγουμενίτσα για το κακούργημα της παράνομης παράδοσης παιδιού σε υιοθεσία, ενώ φέρεται να είχε μεσολαβήσει σε τουλάχιστον άλλους δύο τοκετούς.
Υποδύθηκαν το ζευγάρι
Η παρακολούθηση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων υπόπτων δεν είναι η μόνη αστυνομική μέθοδος που έχει οδηγήσει σε συλλήψεις σε παρόμοιες υποθέσεις. Τον Αύγουστο του 2018 δύο αστυνομικοί του τμήματος Ασφαλείας Χαλκίδας παρουσιάστηκαν σε μια διαμεσολαβήτρια στην Αττική υποδυόμενοι το ζευγάρι. Συμφώνησαν να της δώσουν 18.000 ευρώ για να τους φέρει ένα βρέφος τεσσάρων ημερών.
Την ώρα που θα γινόταν η συναλλαγή, αστυνομικοί εισέβαλαν στο διαμέρισμα και συνέλαβαν εννιά άτομα, εκ των οποίων ο ένας ήταν γνωστός στις Αρχές από άλλη όμοια υπόθεση.
Ο σκοτεινός ρόλος των μεσολαβητών
Σε κάθε υπόθεση παράνομης υιοθεσίας από αυτές που αποκάλυψε η πρόσφατη έρευνα της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης φαίνεται ότι οι συνοδοί των εγκύων λάμβαναν λεπτομερείς οδηγίες από τις μεσίτριες για να μην κινήσουν υποψίες στο προσωπικό του νοσοκομείου. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του Β., υπηκόου Βουλγαρίας, ο οποίος θα συνόδευε τον περασμένο Μάιο τη 35χρονη σύζυγό του στο «Ιπποκράτειο» για να γεννήσει. Ομοεθνής του διαμεσολαβήτρια του ζητεί να ισχυριστεί ότι η γυναίκα του επρόκειτο να γεννήσει τον Αύγουστο. Ηλπιζε ότι σε περίπτωση πρόωρου τοκετού θα αυξάνονταν οι πιθανότητες εισαγωγής στο νοσοκομείο και θα ολοκληρωνόταν πιο γρήγορα η πώληση του βρέφους.
Στον ίδιο άνδρα είχε δοθεί τις προηγούμενες ημέρες η οδηγία να απέχει από ερωτικές πράξεις με την ετοιμόγεννη σύντροφό του. Το βράδυ της 12ης Μαΐου η σύντροφός του γέννησε με καισαρική και ο Β. ενημέρωσε τη διαμεσολαβήτρια. Φέρεται να της είπε ακόμη ότι θα της στείλει φωτογραφίες του βρέφους για να δει «πόσο άσπρο είναι».
Ολα –φαινομενικά– προχωρούσαν βάσει σχεδίου. Οι σχέσεις, όμως, μεταξύ των ανθρώπων που αναλάμβαναν τον ρόλο του διαμεσολαβητή φάνηκε ότι δεν ήταν και τόσο ανέφελες. Προτού ολοκληρωθεί αυτή η συμφωνία, άλλοι «μεσίτες» που έμειναν εκτός της συγκεκριμένης υιοθεσίας εμφανίζονταν δυσαρεστημένοι, ενώ μεταξύ του κύκλου τους διακινούνταν φήμες. Σύμφωνα με μία από αυτές τις διαδόσεις, μια διαμεσολαβήτρια είχε χορηγήσει σκευάσματα σε έγκυο για να προκαλέσει νωρίτερα τοκετό και να τελειώνει με την υπόθεσή της. Μόλις εκείνη έμαθε όσα της καταλογίζουν, αντέδρασε γιατί φοβήθηκε ότι ιστορίες σαν κι αυτή θα βλάψουν τη δουλειά της και θα της στοιχίσουν μελλοντικούς πελάτες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις δυσκολίες προέκυπταν και στις συνεννοήσεις μεταξύ μεσολαβητών και άτεκνων ζευγαριών, ειδικά όταν έπρεπε να ξεκαθαρίζουν πώς θα γινόταν η διαδικασία παραλαβής της αμοιβής που είχε συμφωνηθεί. Ενδεικτικά σε μία περίπτωση, κατηγορούμενη στην υπόθεση φέρεται να εξηγεί στην ανάδοχη μητέρα ότι τα χρήματα όντως δίνονται τμηματικά. «Γίνεται σε τρεις δόσεις, πάντα έτσι το κάνουν», φέρεται να της λέει σύμφωνα με τη σχετική δικογραφία. Η πρώτη δόση δίνεται όταν υπογράφεται η πρώτη συμβολαιογραφική πράξη ανάθεσης επιμέλειας και κατά τη διαμεσολαβήτρια ακολουθεί το δεύτερο ποσό «μετά ένα μήνα και σε ένα τρίμηνο, τετράμηνο το υπόλοιπο». Από τη συγκεκριμένη γυναίκα ζητούσε 25.000 ευρώ.
Πηγή: «Καθημερινή»